ชามตราไก่ไทย ทำไมสู้ทุนจีนไม่ได้ ประธานกิตติมศักดิ์สภาอุตสาหกรรมจังหวัดลำปาง แจง 7 ข้อเท็จจริง
จากกรณีที่มีกระแสข่าวดราม่าว่าชามตราไก่ไทยของจังหวัดลำปางวิกฤตหนัก เนื่องจากจีนบุกทำตลาดแข่งทำขายเหมือนมากในราคาใบละประมาณ 5 บาทนั้นประธานกิตติมศักดิ์สภาอุตสาหกรรมจังหวัดลำปาง แจง 7 ข้อเท็จจริง ทำไมสินค้าไทยสู้จีนไม่ได้ อ่านผลข่าวเพิ่มเติม
ล่าสุด เมื่อวันที่ 13 สิงหาคมที่ผ่านมา นายอธิภูมิ กำธรวรรินทร์ ประธานกิตติมศักดิ์สภาอุตสาหกรรมจังหวัดลำปาง ออกมาแจงประเด็นเรื่อง ชามตราไก่ ไทย ได้โพสต์เฟซบุ๊กถึงกรณีดราม่าดังกล่าวไว้อย่างน่าสนใจ ว่า
วันสองวันนี้มีประเด็นเรื่องเซรามิกจังหวัดลำปางย่ำแย่ ผลมาจากการทุ่มตลาดของจีนที่ทำชามไก่เหมือนลำปางขายใบละ 5 บาท ผมคิดว่ารายละเอียดมีความคลาดเคลื่อนค่อนข้างมากทีเดียว ขอให้รายละเอียดเกี่ยวกับเซรามิกลำปางโดยเฉพาะชามไก่ลำปาง และปัญหาที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน ดังนี้
1. ลายไก่จังหวัดลำปาง เดิมไม่ใช่ของลำปาง แต่มีที่มามาจากประเทศจีนซึ่งชาวจีนที่มาตั้งรกรากในลำปางได้นำลายไก่จากจีนมาผลิตที่ลำปางด้วย เพราะลำปางมีแหล่งดินขาวที่สามารถผลิตเป็นเซรามิกได้ใกล้เคียงกับประเทศจีน
2. ไม่ว่าชามไก่ของประเทศจีนในสมัยก่อนหรือชามไก่ของลำปางในสมัยก่อนจะเขียนลายด้วยมือ แต่ในปัจจุบันการผลิตชามไก่ของจีนใช้รูปลอกเซรามิกแทนการเขียนลาย จึงมีความเหมือนของลวดลายไก่ทุกใบ แต่ชามไก่ของลำปางในปัจจุบันนั้นยังนิยมเขียนลายด้วยมือเหมือนเดิม ที่ทุกใบมีความแตกต่างกัน
3. ชามไก่ประเทศจีนใบละ 5 บาท ผมคิดว่าเป็นเรื่องเอาแพะกับแกะมาผสมกัน แล้วมองว่าเหมือนกัน แต่ในข้อเท็จจริง ชามใบละ 5 บาท เป็นสินค้าที่มีตำหนิมาก เน้นขายราคาถูก และไม่มีลวดลายอะไร หากมีตำหนิน้อยจะขายแพงขึ้น และการโฆษณาว่าเซรามิกใบละ 5 บาท เพื่อผลในการดึงดูดลูกค้าเข้าร้านมากกว่าจะขายใบละ 5 บาทอย่างจริงจัง
4. ผมอยู่กับเซรามิกลำปางมาเกือบ 30 ปี ซึ่งเห็นความเปลี่ยนแปลง และเห็นปัญหาของเซรามิกลำปางมาตลอด ความเป็นจริงของเซรามิกลำปางคือยิ่งขายยิ่งถูก ยิ่งผลิตคุณภาพยิ่งต่ำ ด้วยสองเหตุผลหลักคือ วัตถุดิบต้นน้ำ และต้นทุนการผลิตของเราสู้จีนไม่ได้ อีกทั้งผู้ผลิตในลำปางแข่งขันกันเองทั้งแข่งขันด้านราคา และแข่งขันในการลดต้นทุนการผลิตทั้งที่ต้นทุนการผลิตของไทยสูงมากอยู่แล้ว
5. เนื่องด้วยอาจจะมีบางส่วนที่สินค้าจีนไม่ได้คุณภาพในเรื่องของสารพิษที่มีจากรูปลอกบนเคลือบอุณหภูมิต่ำ แต่ไม่ได้มีสารพิษทุกชิ้น ซึ่งเรื่องนี้จะต้องตรวจสอบผลิตภัณฑ์
6. ตั้งแต่เดือนมกราคม-พฤษภาคม 2567 มีการนำเข้าเซรามิกจากจีนมากกว่า 3,000 ตัน ในราคาเฉลี่ย 8.96 บาทต่อกิโลกรัม (ตารางประกอบ) ปล.ราคาที่แจ้ง 8.96 บาทต่อกิโลกรัม เป็นราคาสำแดงขณะนำเข้าซึ่งข้อเท็จจริงราคาต้องสูงกว่านี้
7. สิ่งที่มาตามถนนหรือจะสู้สิ่งที่ข้ามเขาลงห้วยมาจากป่า ซึ่งนั่นหมายความว่าข้อเท็จจริงมีการนำเข้าจากจีนมากกว่าที่แสดงแต่ไม่มีการลงบันทึกตามพิธีการศุลกากร ประเมินนำเข้ามามากกว่านี้ 2-3 เท่าของที่สำแดงตามตาราง นั่นแปลว่าเซรามิกจากประเทศจีน เข้ามาท่วมตลาด และเข้ามาแข่งขันกับผู้ประกอบการในประเทศอย่างหนัก
นายอธิภูมิ กำธรวรรินทร์ ประธานกิตติมศักดิ์สภาอุตสาหกรรมจังหวัดลำปาง กล่าวเสริมว่า ทั้ง 7 ข้อเป็นข้อเท็จจริงในเบื้องต้นที่ทำให้เซรามิกที่ผลิตในประเทศสู้จีนไม่ได้
เมื่อเกิดคำถามว่าในกรณีที่ว่าเราสร้างลวดลายเซรามิกลำปางที่เป็นเอกลักษณ์ เป็นที่รู้จักจดจำและนิยมไปทั่วโลกได้ไหม นายอธิภูมิตอบว่า
“เราสามารถสร้างลวดลายที่เป็นเอกลักษณ์ของเราได้ แต่จะให้เป็นที่จดจำและนิยมทั่วโลกคงจะยากมาก จะไม่เหมือนลายเอกลักษณ์เหมือน Deruta, Italy หรือ Royal Worcester, UK หรือ งาน Blue&Whith, ของเมือง JindeZhen China ครับ เพราะเซรามิกลำปางยังมีลักษณะทั่วไปไม่มีเอกลักษณ์เฉพาะทั้งตัวเนื้อเซรามิกและรูปแบบรูปทรงของผลิตภัณฑ์”
สำหรับเซรามิก ชามตราไก่ รัฐบาลไทยขึ้นทะเบียนเป็นสินค้าที่บ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ หรือ GI ของจังหวัดลำปาง เมื่อวันที่ 12 กันยายน 2556 นับว่าเป็นสินค้าที่ได้รับการยืนยันคุณภาพโดยกฎหมายการค้าระหว่างประเทศถึงชื่อเสียงของชามตราไก่ที่ผลิตในภูมิภาค
ชามตราไก่ ถูกนำเข้ามาในประเทศไทยโดยประเทศจีน ผลงานดั้งเดิมไก่เป็นสัญลักษณ์ของการทำงานหนัก ขณะที่ใบตองแ ละดอกโบตั๋นแสดงถึงความหวังถึงความโชคดี
ในปี 2500 ผู้ประกอบการหลายเจ้าเปิดโรงงานผลิตเครื่องครัวตราไก่ในลำปาง ของประเทศไทย ซึ่งเป็นพื้นที่ที่เต็มไปด้วยวัตถุดิบที่เหมาะแก่การผลิตงานเซรามิก ด้วยเหตุผลนี้จึงทำให้ ลำปาง เป็นต้นกำเนิดที่ทำให้ผลิตภัณฑ์ตราไก่เป็นที่นิยม ทว่า “ชามตราไก่” ก็ได้กลายเป็นหนึ่งในผลิตภัณฑ์ขายดีที่สุด นำความมั่นคงทางเศรษฐกิจและเงินสะพัดเข้าสู่ชุมชนใน จังหวัดลำปาง
