วงแหวนดาวเสาร์ จะหายไปจากสายตามนุษย์โลกในปี 2025
นับจากนี้ไปหนึ่งปีครึ่ง หรือคิดเป็นระยะเวลา 18 เดือน บรรดาช่างภาพดาราศาสตร์ทั้งมืออาชีพและมือสมัครเล่นนักดูดาว จะต้องเตรียมตัวเตรียมใจให้พร้อม สำหรับภาพของดาวเสาร์ (Saturn) ที่สายตาของเราคุ้นชินเมื่อใช้กล้องส่องดูท้องฟ้า จะเปลี่ยนไปโดยไม่มีวงแหวนอันเป็นเอกลักษณ์ให้เห็นเช่นเดิม อ่านข่าวเพิ่มเติม
แท้จริงแล้ววงแหวนดาวเสาร์ซึ่งเป็นดาวเคราะห์ก๊าซยักษ์นั้น มีขนาดมหึมาจนไม่น่าจะมีอะไรมาบดบังให้พ้นสายตาของเราไปได้ โดยวงแหวนแถบที่สุกสว่างมองเห็นง่ายที่สุด มีเส้นรอบวงความยาว 70,000 – 140,000 กิโลเมตร เป็นพื้นที่ขนาดกว้างพอจะบรรจุโลกลงไปได้ถึง 30 ใบเลยทีเดียว
อย่างไรก็ตาม ความหนาของวงแหวนเหล่านี้ต่ำมาก จนแทบจะเปรียบเทียบได้ว่าบางเหมือนแผ่นกระดาษ เพราะมีความหนาโดยเฉลี่ยเพียง 100 เมตรเท่านั้น จึงทำให้คนบนโลกมองไม่เห็นมิติความหนาของวงแหวนของดาวเสาร์ หากสังเกตจากระยะทางที่ห่างออกไปถึงกว่า 1,200 ล้านกิโลเมตร
จากเหตุผลที่วงโคจรของดาวเสาร์รอบดวงอาทิตย์อยู่ในระนาบเอียงนั้น โดยมีองศาการเอียงของระนาบดังกล่าวแตกต่างไปจากดาวเคราะห์ดวงอื่น ๆ ในระบบสุริยะ ทำให้เราสามารถมองเห็นวงแหวนได้ถนัดขณะที่ดาวเสาร์เอียงทำมุมในองศาต่าง ๆ กับโลก
แต่ระหว่างการโคจรรอบดวงอาทิตย์บางช่วง เราอาจจะมองเห็นดาวเสาร์ที่ต่างออกไป มีหน้าตาเปลี่ยนไป โดยเฉพาะอย่างยิ่งในระยะที่ดาวเสาร์ไม่ได้เอียงทำมุมหรือทำมุม 0 องศา จนทำให้วงแหวนของมันอยู่ในแนวทับซ้อน ขนานไปกับระนาบกับสายตาของมนุษย์บนโลกพอดี
ปรากฏการณ์นี้ทำให้ดูเหมือนว่าดาวเสาร์ไม่มีวงแหวนอีกต่อไป ทำให้เราสามารถมองเห็นภาพแปลกตานี้ได้ในวันที่ 23 มีนาคม ปี 2025 เนื่องจากปรากฏการณ์ดังกล่าวจะเวียนมาเกิดเป็นรอบทุก 13.7-15.7 ปี ในขณะที่โลกโคจรข้ามจุดตัดระนาบวงแหวน (ring plane crossing) ของดาวเสาร์
ภาพของดาวเสาร์ที่ไร้วงแหวน สามารถเกิดขึ้นได้ถึง 3 ครั้ง ใน 1 รอบ เช่นในช่วงทศวรรษ 1990 วงแหวนของดาวเสาร์เลือนหายไปทั้งในวันที่ 22 พ.ค. และ 10 ส.ค. ปี 1995 รวมทั้งหายไปอีกครั้งในวันที่ 10 ก.พ. ปี 1996 แต่อย่างไรก็ตาม เหตุการณ์รอบล่าสุดที่เกิดขึ้นเมื่อปี 2009 และในปี 2025 ที่ใกล้จะมาถึงนี้ เราจะมองเห็นดาวเสาร์ไร้วงแหวนเพียงครั้งเดียวเท่านั้น
ซึ่งแน่นอนว่าภาพดาราศาสตร์ดังกล่าวจะไม่คงอยู่ตลอดไป เพราะดาวเสาร์จะเริ่มทำมุมกับโลกใหม่อีกครั้ง จนเผยให้เห็นด้านล่างของแถบวงแหวน รวมถึงบริเวณขั้วใต้ของดาวที่ไม่ได้เห็นกันบ่อยมากนัก ท้ายที่สุดแล้วดาวเสาร์จะกลับมาทำมุม 27 องศากับโลก ซึ่งเป็นมุมเอียงระดับสูงสุดที่เผยให้เห็นวงแหวนทั้งหมดอย่างเต็มตาอีกครั้ง ในปี 2032
เครดิต BBC.COM
เรื่องราวเพิ่มเติม
ดา เอ็นโดรฟิน ประกาศข่าวดี ตั้งท้องลูกคนที่ 2
มิวศุภศิษฏ์ ลาสิกขาแล้วหลังเข้าพิธีอุปสมบทศึกษาพระธรรม17วัน
กรรชัย จับโป๊ะนาฬิกา 10 เรือน เก๊ยันกล่อง บอสพอลหลอกตำรวจ?